فرصت تاریخی برای مبارزه با فساد
امیرحسین سعیدی نایینی
فساد، بلای خانمان‌سوزی است که این روزها بوی تعفنش مشام انسان‌های پاک و شریف را آزرده و مشتی انگل زالوصفت از آن بهره‌ها برده و ادامه حیات خود را در ادامه آن می‌بینند. پاسخ مقام معظم رهبری به معاون اول جناب آقای جهانگیری به مناسبت همایش مبارزه با فساد، گرچه کوتاه، حاوی مطالبی بسیار مهم که توجه و تحقق آن در این برهه از زمان بیش از پیش واجب است.
بار دیگر آن را بخوانیم:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
نفس اهتمام آقایان به امر مبارزه با فساد را تحسین می‌کنم، لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟
مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟
با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که ازلحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمی‌گیرد که نتیجه را همه به‌طور ملموس مشاهده کنند.
توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌ای بگیرند و اجرا کنند.
موفق باشید».
در اولین جمله می‌فرمایند:
«نفس اهتمام به امر مبارزه با فساد را تحسین می‌کنم»
۱- یعنی هر فرد یا مسئولی که خود را در خط رهبری می‌داند، باید به این کار تحسین‌برانگیز التزام عملی داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر، مسئولان و افرادی که در مبارزه با فساد اهمال می‌کنند یا بی‌تفاوتند یا خدای ناکرده خود دخیل درآن هستند، با درجاتی بالا و پایین، منافقینی بیش نیستند.
۲- این جمله تشویق و ترغیب و تهییجی است برای آنان که باایمانی قوی‌دل به فردایی شفاف و نورانی بسته‌اند و هشدار و اعلام جنگ به فاسدانی که این روزها بر وقاحت خود افزوده‌اند تا مردم را از مبارزه با خود ناامید کنند.
۳- از بین اقدامات بسیاری که افراد و مسئولان در پیش رود دارند مبارزه با فساد در برهه کنونی از بهترین و تحسین‌برانگیزترین آنهاست و درنتیجه باید در اولویت کاری همه قرار گیرد.
در شماره‌های بعدی و در ادامه این مطلب، باقی جملات پاسخ ایشان را بررسی و تحلیل می‌کنیم.
امیرحسین سعیدی نایینی
و اما جمله بعدی
«لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟»
امروز حق و باطل آشکار است و راه عذر بر ما بسته و در نتیجه:
۱- کار از سمینارو نمایش و همایش گذشته و این کارها که زمانی می توانست جنبه فرهنگ سازی و آموزشی داشته باشد دیگر تاریخ مصرف‌شان تمام شده است و رهبرمعظم و به تبع آن مردم شریف منتظر اقدامی عملی هستند.
۲- از کلی گویی‌های مرسوم درسمینارها باید پرهیز کرد؛ زیرا مبارزه با فساد و رسیدن به شفافیت، خود گفتاری شفاف می طلبد.
۳- مصاحبه و سخنرانی و محکوم کردن شفاهی بدون پشتوانه نیز زمانشان به‌سر آمده و از این پس مسوولان محترم باید با اعلام اقدامی عملی، از آنچه که علیه فساد انجام داده اند، مقابل مردم ظاهر شوند.
۴- سروصداکردن و تبلیغات بدون پشتوانه علیه فساد خود نوعی ناامید کردن مردم و امیدوار و وقیح کردن فاسدان است.
« مگر وضعیت برای شما مسوولان سه قوه روشن نیست؟ »
این سوال رهبر معظم ضمن آنکه تلویحا به سابقه و گستردگی فساد اشاره دارد، هرگونه راه تساهل، تسامح و تعللی را از مسوولان سه قوه سلب نموده و آنها را در موقعیتی قرار می‌دهد که فقط و فقط به مبارزه با فساد توجه کنند و آن را در اولویت کارهای خود قرار دهند.
اما این جمله سوال دیگری را هم به ذهن متبادر می سازد که با توجه به علم مسوولان سه قوه به فساد رایج و وظیفه آنها برای مبارزه با آن، چرا به گونه‌ای عمل کرده اند که کار به اینجا کشیده شود؟
شکی نیست که مسوولان رده‌های بالا از مردان متعهد و مومن بوده و نه تنها در جریان فساد نقشی نداشته‌اند، حتی بی تفاوت نبوده اند و در حد توان خود قصد مبارزه با آن را نیز داشته‌اند.
از این بیان می‌توان نتیجه گرفت که مسوولان محترم با وجود عزم و اراده بر مبارزه با فساد چگونگی مبارزه ای کارآ و موثر را بلد نبوده و نیستند. برگزاری سمینار در این برهه نیز دلیلی دیگر بر اراده مسوولان ولی ناشی بودن آنهاست. شاید علت دیگر عدم موفقیت را بتوان در موفقیت آمیز نبودن اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی دانست. زیرا هرچه دستگاه‌های دولتی عریض و طویل‌تر باشند، احتمال فساد در آنها افزایش می‌یابد.
(بخش دوم)
صنف فاوا که می‌تواند بیشترین نقش را در راستای مبارزه با فساد ایفا کند، باید شفافیت را از خود شروع کند و چنانچه موانعی فسادزا در راه توسعه حرفه خود می‌بیند، همان‌گونه که رهبر فرموده‌اند اقدام کند؛ یعنی:
۱- هرگونه اقدام در راستای مبارزه با فساد را تحسین‌برانگیز بداند و از موانع ایجادی توسط عوامل فساد ترسی به دل راه ندهد.
۲- فقط به نوشتن و گفتن اکتفا نکند، بلکه با عزمی جزم وارد میدان شود.
۳- از شرایط مناسب به وجود آمده و بخصوص از اعلام نظر مجدد مقام معظم رهبری نهایت استفاده را بکند.
۴- به دنبال اقداماتی قاطع و اساسی باشد و تا رسیدن به نتیجه مطلوب و اساسی و قابل‌لمس، از پا ننشیند.
۵- پس‌ازآنکه به تحقیق به فساد دستگاهی یا مقامی آگاه شدند با صراحت و شفافیت هر چه بیشتر و بدون ملاحظه اعلام و سپس اقدام کنند.
۶- مسئولان محترم که طبق دستور مقام معظم رهبری باید اقداماتشان قاطع و اساسی باشد، بیش‌ازپیش نیازمند رابطه‌ای نزدیک با صنف هستند؛ چراکه اهالی حرفه در تعاملی مستمر با بدنه دولتی و خصوصی بوده و درنتیجه شناختی عمیق‌تر از هر دو طرف دارند.
امید است مسئولان محترم شرکت نمایشگاه‌ها و وزارت متبوعه آن، هر چه سریع‌تر به اصلاح آیین‌نامه‌هایی که شایبه فسادزایی دارند، پرداخته و به افرادی که آنها را با ارائه دلایل و یا قراینی، متهم به فساد می‌کنند، پاسخ مقتضی ارائه نمایند.
بدیهی است که بی‌تفاوتی آنها واکنش سختی از جانب افرادی که خود را در خط رهبری و ملزم به مبارزه با فساد می‌دانند، خواهد داشت و با الگوی ارائه‌شده از طرف مقام معظم رهبری و با اتکا به خدای بزرگ و به‌شرط حیات مبارزه با فساد و رسیدن به شفافیت را با طرح موضوع شرکت نمایشگاه‌ها و الکامپ آغاز خواهیم کرد.
(بخش سوم)
جمله بعدی:
« با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که ازلحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمی‌گیرد که نتیجه را همه به‌طور ملموس مشاهده کنند.»
از این جمله برمی‌آید که:
۱- هرگونه اختلاف و تفرقه بین مسئولان، از بین بردن زمینه مساعد مبارزه با فساد است.
۲- اقدام قاطع و اساسی که نتیجه آن برای مردم قابل‌لمس باشد، ضروری است؛ زیرا می‌تواند روحیه مردم را تقویت و اعتماد آنها را به دست‌اندرکاران بیش‌ازپیش نماید و در نتیجه ضربه‌ای باشد به جبهه منحوس فاسدان. از سوی دیگر، نطق‌هایی که جنبه شعاری داشته و یا خدای ناکرده به‌قصد عوام‌فریبی باشد و وعده‌هایی که محقق نشود اتلاف وقت بوده و از اعتماد مردم کاسته و جبهه فاسدان را تقویت می‌کند.
حال این سوال مطرح است که مسئولان چگونه می‌توانند با انجام اقدامات اساسی، قاطعیت خود را نشان دهند؟
یکی از مهم‌ترین اقدامات، توجه مسئولان به خواسته‌های به‌حق نهادهای مردمی و صنوف مستقل و دور از جریانات فاسد است؛ زیرا این نهادها می‌توانند از طرف مردم دستگاه‌های ذی‌ربط را از جریان‌های فاسد و آیین‌نامه‌های دست و پاگیر فسادزا مطلع کرده و وضعیت عملکرد دستگاه دولتی مربوطه را زیر نظر قرار دهند به اطلاع مقامات بالاتر و مردم برسانند.
اما جمله بعدی:
«توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌ای بگیرند و اجرا کنند».
ملاحظات معمول به دلایلی معلوم یا نامعلوم برای فاسدان ایجاد امنیت می‌کند.
افراد ملاحظه‌کار یا راه مبارزه با فاسدان را نمی‌دانند، یا خود دستی به زیر سنگ آنان دارند یا مفهومی غلط از حفظ آبروی مسلمان را در ذهن دارند که بهر حال با دستور صریح رهبری مبنی بر عدم ملاحظه امید داریم که با شجاعت و شهامت درراه رسیدن به شفافیت تلاش کنند.
در بخش بعدی این نوشته به نقش و جایگاه صنف فاوا در مبارزه با فساد اشاره می‌کنیم.
(بخش چهارم)
نکته مهم دیگری در این جمله نهفته است که مسئولان سه قوه با آگاهی از فساد موجود و اراده برای مبارزه با آن تا این حد می‌توانند یا توانسته‌اند دستاورد داشته باشند و چنانچه قصد مبارزه اساسی و قاطعانه با فساد باشد، باید عزمی ملی جزم شود و بلاشک ورود مردم و کمک‌های آنهاست که می‌تواند موفقیت را تضمین کند.
کما اینکه در تمامی توطئه‌های بیگانگان نیز مردم بوده‌اند که با حضور خود دسیسه‌ها را نقش بر آب کرده‌اند، در این توطئه دشمنان داخلی که ترویج فساد در سرلوحه کار آنان است، بدون حضور مردم کاری اساسی و قاطعانه انجام نخواهد شد.
پس بر مسئولان است که با نمایندگان واقعی مردم در فعالیت‌های اقتصادی که همان صنوف هستند، نهایت همراهی و همکاری را داشته باشند.
البته جریان فساد نیز بیکار نمانده و همواره با استقلال صنوف مخالفت نموده و با تلاشی مستمر در وابسته کردن آنها کوشیده است؛ در حرفه و صنعتی واحد تشکلات به وجود می‌آورد تا از هرکدام در موقع مناسب سوءاستفاده‌های لازم را ببرد و با این کار زمینه اختلاف و تشتت را در صنوف نیز ایجاد می‌کند تا آنها را به خود سرگرم و زمینه را برای مفسده آماده کند.
اما از بین صنوف، صنف فاوا در این برهه رسالتی تاریخی بر عهده دارد؛ زیرا همان‌گونه که در موقع شیوع وبا، همه چشمشان به صنف پزشکان است تا با این مریضی مبارزه کند، در مبارزه با بلای فساد نیز صنف فاوا همان نقش را دارد. زیرا مبارزه با فساد و رسیدن به شفافیت در دنیای امروز با به‌کارگیری و توسعه فاوا امکان‌پذیر است.
مسئولان سه قوه بلاشک باید به این نتیجه رسیده باشند که هرگونه سنگ‌اندازی درراه به‌کارگیری و توسعه فاوا یعنی یاری‌رساندن به فاسدانی که قصد دارند تیشه به ریشه ملت بزنند.
دست‌اندرکاران این صنف نیز رسالتی تاریخی در پیش دارند .تا در پاسخ به ندای رهبر معظم و خشنودی خدا و مردمی نجیب و دوست‌داشتنی و نجات مرزوبومشان تمامی تلاش خود را به کاربرند تا منویات رهبری محقق شود.
(بخش پنجم)
و اما جمله بعدی
«لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟»
امروز حق و باطل آشکار است و راه عذر بر ما بسته و درنتیجه:
۱- کار از سمینار و نمایش و همایش گذشته و این کارها که زمانی می‌توانست جنبه فرهنگ‌سازی و آموزشی داشته باشد دیگر تاریخ‌مصرفشان تمام‌شده است و رهبر معظم و به‌تبع آن مردم شریف منتظر اقدامی عملی هستند.
۲- از کلی‌گویی‌های مرسوم در سمینارها باید پرهیز کرد؛ زیرا مبارزه با فساد و رسیدن به شفافیت، خود گفتاری شفاف می‌طلبد.
۳- مصاحبه و سخنرانی و محکوم کردن شفاهی بدون پشتوانه نیز زمانشان به‌سر آمده و ازاین‌پس مسئولان محترم باید با اعلام اقدامی عملی، از آنچه علیه فساد انجام داده‌اند، مقابل مردم ظاهر شوند.
۴- سروصدا کردن و تبلیغات بدون پشتوانه علیه فساد خود نوعی ناامید کردن مردم و امیدوار و وقیح کردن فاسدان است.
« مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟»
این سؤال رهبر معظم ضمن آنکه تلویحا به سابقه و گستردگی فساد اشاره دارد، هرگونه راه تساهل، تسامح و تعللی را از مسئولان سه قوه سلب نموده و آنها را در موقعیتی قرار می‌دهد که فقط و فقط به مبارزه با فساد توجه کنند و آن را در اولویت کارهای خود قرار دهند.
اما این جمله سوال دیگری را هم به ذهن متبادر می‌سازد که با توجه به علم مسئولان سه قوه به فساد رایج و وظیفه آنها برای مبارزه با آن، چرا به‌گونه‌ای عمل کرده‌اند که کار به اینجا کشیده شود؟
شکی نیست که مسئولان رده‌های بالا از مردان متعهد و مومن بوده و نه‌تنها در جریان فساد نقشی نداشته‌اند، حتی بی‌تفاوت نبوده‌اند و در حد توان خود قصد مبارزه با آن را نیز داشته‌اند.
از این بیان می‌توان نتیجه گرفت که مسئولان محترم باوجود عزم و اراده بر مبارزه با فساد چگونگی مبارزه‌ای کارا و موثر را بلد نبوده و نیستند. برگزاری سمینار در این برهه نیز دلیلی دیگر بر اراده مسئولان ولی ناشی بودن آنهاست. شاید علت دیگر عدم موفقیت را بتوان در موفقیت‌آمیز نبودن اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی دانست. زیرا هرچه دستگاه‌های دولتی عریض و طویل‌تر باشند، احتمال فساد در آنها افزایش می‌یابد. این بررسی را ادامه می‌دهیم.
منبع: روزنامه فناوران