نگاهی به همزیستی موسیقی و فناوری تنها صداست که میماند…
قدیمترها حدوداً دو دهه پیش، وقتی آنهایی که موسیقی بخشی جداییناپذیر از زندگی شان بود، با واکمنها مواجه شدند انگار همه آنچه میخواستند داخل آن دستگاههای مستطیلشکل جا میگرفت: قابل حمل و کوچک؛ کوچکتر از ضبطها و پخشکننده های صوتی غولپیکر. هرچند عموماً کیفیت صدای خوبی نداشتند. نوارهای کاست را جا میدادی توی کیفت و راه که میرفتی، تقتق میخوردند به هم و آن صدای تقتق نوارکاستها توی کیفت بهترین صدای دنیا بود؛ تقتقها ادامه مییافت تا آنجایی که توی صف اتوبوس یا تاکسی، نوبت عوض کردن کاست میرسید: نوار قبلی را درمی آوردی و نوار جدید را داخل واکمن قرار میدادی؛ تقتق، تقتقهای ابدی با وعده دنیایی از صوت، ریتم و هارمونی.
همین گروه از مخاطبان موسیقی احتمالاً در مواجهه با سیدیمنها کیفشان پر شده بود از سیدی که سبکتر از کاست بود و جای کمتری را هم اشغال میکرد؛ حالا بگذریم از اینکه گهگاه سیدیها صدای خش میدادند و کار نمیکردند اما انقلاب واقعی در حوزه موسیقی وقتی اتفاق افتاد که Mp3پلیرها وارد بازار شدند؛ زمان وداع با سیدیها و نوارکاستها رسیده بود. داشتن تعداد زیادی موسیقی با کیفیت صدای خوب روی تبلت، آیپاد، Mp4 و غیره و غیره و غیره لذتی بود که فناوری به مخاطبان موسیقی ارائه داد و این روند با حضور اپلیکیشنها و سایتهای پخش موسیقی جانی دوچندان گرفت.
امروز دیگر موسیقی همهجا هست؛ صدا نمیمیرد، صدا محدود به سالنهای کنسرت و عدهای معدود نمیشود، جریان مییابد و همیشه در جیب یا کولهپشتی شماست؛ از هر طبقه جامعه که باشید، موسیقی دیگر آن شکل نخبهگرایانه کلاسیک خود را ندارد و دور از دسترس نیست. معلوم نیست آن آدمهایی که سالها پیش صفحههای گرامافون را میخریدند و روی گرامافون تنظیم میکردند، چقدر دلشان میخواست صفحهها کوچکتر شوند، گرامافونها قابلیت حمل بیابند یا راحتتر کار کنند؛ اما گراموفونها چارهای نداشتند جز اینکه در گوشهای از خانه منتظر بمانند. آهنگها امروز منتظر نمیمانند، آنها به لطف فناوری و نیازهای تغییریافته اکثر مخاطبان، راه خود را در میان جمعیت و دادههای انبوه فضای آنلاین باز میکنند و پیش میروند. همه اینها علاوه بر تاثیرات غیرقابل انکاری است که فناوری (خوب یا بد) بر نحوه اجرا، تولید و آموزش موسیقی گذاشته است. حالا مساله این است که آیا تکنولوژی همانقدر که به مخاطبان موسیقی کمک کرده، به تولید در این صنعت نیز یاری رسانده است؟ آیا دانلود غیرمجاز موسیقی و استریم موسیقی در سیستم ابر، این صنعت را با ورشکستگی مواجه خواهد کرد یا بالعکس افق جدیدی را به روی این صنعت خواهد گشود و سطح آن را بیشتر ارتقا میدهد؟
نویسنده : مینا پاکدل
منبع : ماهنامه پیوست